Sàng lọc trước sinh tránh bị u buồng trứng khi mang thai

Tôi mang thai tháng thứ ba, phát hiện có khối u buồng trứng (BT). Tôi rất hoang mang. Xin hỏi, những trường hợp nào cần xử trí khi có thai bị u BT, làm cách nào để tránh rơi vào trường hợp này?

Trần Thị Mộng Điệp (Q.3)

Khi chuẩn bị mang thai, chị em nên đi khám sàng lọc trước sinh tổng quát, kiểm tra sức khỏe, trong đó phải khám phụ khoa và siêu âm vùng chậu.

Khám thai sớm ở ba tháng đầu thai kỳ, nếu phát hiện có khối u BT thực thể, cần thực hiện các xét nghiệm huyết thanh, siêu âm dự đoán mức độ lành, ác của khối u. Không phẫu thuật trong ba tháng đầu nếu qua các đánh giá y học cho thấy u đang lành tính. Phẫu thuật ở thời kỳ này có nguy cơ sẩy thai, không tốt cho thai nhi vì mẹ sử dụng nhiều loại thuốc. Trường hợp nghi ngờ u ác tính, hoặc có biến chứng khác như vỡ, xoắn… thì phải phẫu thuật ngay, ở bất kỳ thời điểm nào của thai kỳ.

Thời điểm phẫu thuật tốt nhất là ba tháng giữa thai kỳ: lúc này hoàng thể thai kỳ do buồng trứng tiết ra đã hết nhiệm vụ, bánh nhau đảm nhận nuôi dưỡng thai nhi. Thời kỳ này, tử cung ít nhạy cảm để gây nên cơn gò tử cung, phẫu thuật an toàn hơn. Phải phẫu thuật u BT vì tính chất nặng nề của những biến chứng. Y học không thể tiên lượng được đến thời điểm nào thì khối u BT lành tính sẽ có những biến chứng, đặc biệt là biến chứng hóa ung thư.

Nếu kết quả giải phẫu bệnh lành tính, thai phụ sẽ tiếp tục dưỡng thai bình thường. Nếu kết quả là ung thư BT thì vấn đề quan trọng là cứu mẹ, vì thời gian tính rất quan trọng trong quyết định tiên lượng sống còn và tuổi thọ của người mẹ. Phẫu thuật lại để lấy thai, cắt BT còn lại và điều trị hóa chất, xạ trị là vấn đề phải cân nhắc, tính toán cụ thể, khoa học và nhân văn.

Nếu u BT phát hiện vào ba tháng cuối thai kỳ qua chi phí xét nghiệm nipt: U dự đoán lành tính: chờ chuyển dạ tự nhiên, lưu ý, u BT có thể trở thành u tiền đạo cản trở cuộc sinh, phải mổ lấy thai, có thể mổ lấy luôn khối u BT. Nếu u dự đoán ác tính: sử dụng thuốc hỗ trợ phổi cho thai, tiến hành phẫu thuật lấy khối u BT khi thai đủ trưởng thành, có thể sống, khỏe mạnh sau khi được sinh ra.

Sau sinh có u BT: u BT dễ có biến chứng trong thời kỳ hậu sản, phẫu thuật trong giai đoạn này an toàn cho mẹ và con hơn.

Sau phẫu thuật, khối u BT được gửi đến phòng xét nghiệm Giải phẫu bệnh lý để xác định là khối u lành tính hay ác tính, là loại khối u gì? Từ đó sẽ có hướng tiên lượng và điều trị thích hợp. Bất cứ u BT thực thể nào cũng có tiềm năng hóa ác tính, là một biến chứng nguy hiểm nhất cho chị em, nhất là phụ nữ mang thai có u BT.